کشف الگوی وضعیت اهداکنندگان خون از طریق خوشه بندی: روشی برای افزایش کیفیت خدمات در مراکز اهدای خون

مقدمه: نیاز فوری به خون و عدم جایگزین مناسب برای آن، ضرورت وجود الگویی برای کمک به پزشکان جهت ارایه خدمات درست به اهداکنندگان و مدیریت صحیح پایگاه خون را نشان می دهد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی الگویی برای تشخیص وضعیت اهداکنندگان خون صورت گرفته است. مواد و روش ها: پژوهش حاضر به روش پیمایشی- مقطعی و به صورت سرشماری صورت گرفته است. جامعه پژوهش متشکل از داده های سازمان انتقال خون بیرجند در ماه های خرداد تا شهریور 92 است که با مراجعه مستقیم پژوهش گر به سازمان و به صورت فایل اکسل تهیه گردید. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار clementine12.0 استفاده شده است. در پژوهش حاضر ابتدا خوشه بندی two-step و سپس الگوریتم های c5.0 ، c&r; tree ، chaid و quest اجرا گردیدند تا بهترین نسبت بین فیلدهای مختلف به دست آید. نتایج: مقدار صحت به دست آمده از اجرای الگوریتم های c5.0 ، c&r; tree ، chaid و quest به ترتیب 9998/0، 9960/0، 9930/0، 8913/0 می باشد. مقادیر به دست آمده برای شاخص های حساسیت، شفافیت، صحت، دقت، شاخص f ، میانگین هندسی، نرخ مثبت غلط، نرخ منفی غلط و نرخ خطا برای مدل c5.0 نشان دهنده عملکرد بهتر این الگوریتم نسبت به سایرین می باشد. تأثیرگذارترین شاخص ها در تولید مدل، دسته فشارخون، وضعیت اهدای خون و دمای بدن هستند. نتیجه گیری: مدل ارایه شده به پیش بینی سریع تر و دقیق تر وضعیت اهدای خون و نیز مدیریت صحیح پایگاه خون کمک می نماید و می تواند گامی مؤثر جهت استفاده کارآمد از خون اهدایی و کاهش هزینه های نگهداری خون محسوب گردد.